الرئيسية
أحدث الصور
سفیر سابق ایران در افغانستان می گوید: با توجه به چالشهایی که افغانستان پیش رو دارد، ترسیم آیندۀ روشن برای افغانستان بسیار خوشبینانه است.
زهرا خدایی
نشست ناتو روز دوشنبه با حضور 28 عضو دائم این سازمان و سایر شرکای فعال این نهاد برگزار شد. با توافقات صورت گرفته میان اعضاء قرار است 130 هزار نیروی نظامی از امسال تا 2014 این کشور را ترک کنند. 50 کشور جامعۀ بین الملل که طی بیش از یک دهه در عملیات های نظامی افغانستان حضور داشتند، در نشست شیکاگو ضمن تأکید بر اعطای کمکهای مالی به افغانستان که مبلغ آن 4 میلیارد دلار برآورد شده نیز توافق کردند، اما اینکه کدام کشورها در شرایط اقتصادی فعلی حاضر به اعطای کمک مالی به این کشور جنگ زده باشند، خود جای بحث دارد؛ به خصوص آنکه اروپا و به خصوص فرانسویها تمایل چندانی به مشارکت در این کمک از خود نشان نداده اند. خبرآنلاین در گفتگویی با محمدابراهیم طاهریان، سفیر اسبق ایران در پاکستان و افغانستان آیندۀ افغانستان بعد از خروج نیروهای ناتو را مورد بررسی قرار داده است که در ذیل می خوانید.
دستاوردهای نشست ناتو را چگونه ارزیابی می کنید؟ تفاوتی با سایر نشست های داشت؟
شاید بتوان گفت دلیل اهمیت این نشست این بود که اولین سند برای اعلام زمانبندی خروج نیروهای خارجی در آن تنظیم شد. اعضای حاضر در این جلسه این پیام را دادند که از سال 2013 واگذاری قطعی تأمین امنیت به افغانها محقق خواهد شد و 2014 نیز خروج قطعی نیروهای نظامی خارجی از این کشور خواهد بود. به عبارتی افغانستان در حال ورود به فضایی است که از سال 2014 باید نوع تعاملات خود را خارج از چهارچوب ناتو تعریف کند. نشست شیکاگو آغاز یک پایان بود. خروج نیروهای بین المللی در چهارچوب ناتو و در ذیل آن ایساف جدول بندی شد و دربارۀ آن تفاهم شد. پیش بینی می شود زین پس افغانستان نیز به طرف انعقاد بیشتر تفاهمات و عهدنامه های دوجانبه برای ایجاد تکیه گاه و رفع مشکلات داخلی خود برود.
وزن همسایگان منطقه ای در تأمین امنیت این کشور چگونه است؟ و اصولاً افغانستان چه جایگاه و میزانی از این سهم را برای همسایگان خود قائل است؟
آنچه که در عمل اتفاق افتاده است، اینست که رویکرد افغانستان برای تأمین تکیه گاه و رفع نیازهای امنیتی خصوصاً مالی رویکردی فرامنطقه ای است. چون تا به این لحظه مسئله ای که اتفاق افتاده اینست که یک سلسله کشورهای اروپایی و همچنین ایالات متحدۀ آمریکا طرف اصلی قراردادهای امنیتی با این کشور بوده اند.
مذاکرات آمریکا با طالبان تا چه میزان بر این روند تأثیرگذار خواهد بود؟
به نظر می رسد حضور کشورهای فرامنطقه ای و کارکرد آنها طی یک دهه حضور در افغانستان، منجر به بهترشدن اوضاع نشده است. بحث گفتگویی که آمریکایی ها با جریان افراط در قطر شروع آغاز کرده اند نیز در چهارچوب همین رویکرد ناموفق است. چون هر اقدامی که می تواند منجر به یک نتیجه موفق برای افغانستان شود قاعدتاً باید در درجۀ اول از طریق راهکارهای افغانی و بعد راهکارهای منطقه ای باشد که البته هیچکدام از این دو مشخصه در گفتگوی آمریکا با طالبان دیده نمی شود. لذا اگر اتفاقات گذشته را معیار قرار دهیم خیلی باید خوش بین باشیم که این روند به نتیجه برسد.
آیا باید منتظر روزهای روشنی با خروج نیروهای بیگانه از افغانستان باشیم؟ و یا اینکه واگرایی میان جریانها مانع از برقراری ثبات در این کشور خواهد شد؟
پیش بینی امر سیاسی کار بسیار سختی است؛ اما چند فاکتور وجود دارد که اگر آنها را در نظر بگیریم بعضی از چشم اندازهای آینده را روشن می کند. اولین چالش و مشکل جدی که افغانستان بعد از خروج نیروهای ناتو و تفاهمات اجلاس شیکاگو با آن روبرو خواهد بود، تأمین منابع مالی است. افغانستان کشوری است محدود در خشکی با منابع محدود و ضعیف مالی و اقتصادی. همین الان بخش قابل توجهی از بودجۀ افغانستان با کسری روبروست. از سویی هیچ راهکاری در نشست های گذشته(از جمله توکیو) در مورد تأمین منابع مالی افغانستان و تجهیز نیروهای نظامی برای مقابله با چالش های امنیتی ارائه نشده است تا افغانستان بتواند به خودکفایی برسد. واقعیت اینست که جامعۀ بین الملل نمای مشخص و روشنی از تعهدات خود برای توسعه و بازسازی این کشور جنگ زده ارائه نداده است. از سویی افغانستان 10 سال طلایی را برای بازسازی و توسعه تا حدودی از دست داد و بهره برداری لازم در این زمینه صورت نگرفت. به نظر می رسد با توجه به همۀ این عوامل و با توجه به جغرافیای سیاسی افغانستان خیلی سخت است که نسبت به آینده خوشبین بود.
زهرا خدایی
نشست ناتو روز دوشنبه با حضور 28 عضو دائم این سازمان و سایر شرکای فعال این نهاد برگزار شد. با توافقات صورت گرفته میان اعضاء قرار است 130 هزار نیروی نظامی از امسال تا 2014 این کشور را ترک کنند. 50 کشور جامعۀ بین الملل که طی بیش از یک دهه در عملیات های نظامی افغانستان حضور داشتند، در نشست شیکاگو ضمن تأکید بر اعطای کمکهای مالی به افغانستان که مبلغ آن 4 میلیارد دلار برآورد شده نیز توافق کردند، اما اینکه کدام کشورها در شرایط اقتصادی فعلی حاضر به اعطای کمک مالی به این کشور جنگ زده باشند، خود جای بحث دارد؛ به خصوص آنکه اروپا و به خصوص فرانسویها تمایل چندانی به مشارکت در این کمک از خود نشان نداده اند. خبرآنلاین در گفتگویی با محمدابراهیم طاهریان، سفیر اسبق ایران در پاکستان و افغانستان آیندۀ افغانستان بعد از خروج نیروهای ناتو را مورد بررسی قرار داده است که در ذیل می خوانید.
دستاوردهای نشست ناتو را چگونه ارزیابی می کنید؟ تفاوتی با سایر نشست های داشت؟
شاید بتوان گفت دلیل اهمیت این نشست این بود که اولین سند برای اعلام زمانبندی خروج نیروهای خارجی در آن تنظیم شد. اعضای حاضر در این جلسه این پیام را دادند که از سال 2013 واگذاری قطعی تأمین امنیت به افغانها محقق خواهد شد و 2014 نیز خروج قطعی نیروهای نظامی خارجی از این کشور خواهد بود. به عبارتی افغانستان در حال ورود به فضایی است که از سال 2014 باید نوع تعاملات خود را خارج از چهارچوب ناتو تعریف کند. نشست شیکاگو آغاز یک پایان بود. خروج نیروهای بین المللی در چهارچوب ناتو و در ذیل آن ایساف جدول بندی شد و دربارۀ آن تفاهم شد. پیش بینی می شود زین پس افغانستان نیز به طرف انعقاد بیشتر تفاهمات و عهدنامه های دوجانبه برای ایجاد تکیه گاه و رفع مشکلات داخلی خود برود.
وزن همسایگان منطقه ای در تأمین امنیت این کشور چگونه است؟ و اصولاً افغانستان چه جایگاه و میزانی از این سهم را برای همسایگان خود قائل است؟
آنچه که در عمل اتفاق افتاده است، اینست که رویکرد افغانستان برای تأمین تکیه گاه و رفع نیازهای امنیتی خصوصاً مالی رویکردی فرامنطقه ای است. چون تا به این لحظه مسئله ای که اتفاق افتاده اینست که یک سلسله کشورهای اروپایی و همچنین ایالات متحدۀ آمریکا طرف اصلی قراردادهای امنیتی با این کشور بوده اند.
مذاکرات آمریکا با طالبان تا چه میزان بر این روند تأثیرگذار خواهد بود؟
به نظر می رسد حضور کشورهای فرامنطقه ای و کارکرد آنها طی یک دهه حضور در افغانستان، منجر به بهترشدن اوضاع نشده است. بحث گفتگویی که آمریکایی ها با جریان افراط در قطر شروع آغاز کرده اند نیز در چهارچوب همین رویکرد ناموفق است. چون هر اقدامی که می تواند منجر به یک نتیجه موفق برای افغانستان شود قاعدتاً باید در درجۀ اول از طریق راهکارهای افغانی و بعد راهکارهای منطقه ای باشد که البته هیچکدام از این دو مشخصه در گفتگوی آمریکا با طالبان دیده نمی شود. لذا اگر اتفاقات گذشته را معیار قرار دهیم خیلی باید خوش بین باشیم که این روند به نتیجه برسد.
آیا باید منتظر روزهای روشنی با خروج نیروهای بیگانه از افغانستان باشیم؟ و یا اینکه واگرایی میان جریانها مانع از برقراری ثبات در این کشور خواهد شد؟
پیش بینی امر سیاسی کار بسیار سختی است؛ اما چند فاکتور وجود دارد که اگر آنها را در نظر بگیریم بعضی از چشم اندازهای آینده را روشن می کند. اولین چالش و مشکل جدی که افغانستان بعد از خروج نیروهای ناتو و تفاهمات اجلاس شیکاگو با آن روبرو خواهد بود، تأمین منابع مالی است. افغانستان کشوری است محدود در خشکی با منابع محدود و ضعیف مالی و اقتصادی. همین الان بخش قابل توجهی از بودجۀ افغانستان با کسری روبروست. از سویی هیچ راهکاری در نشست های گذشته(از جمله توکیو) در مورد تأمین منابع مالی افغانستان و تجهیز نیروهای نظامی برای مقابله با چالش های امنیتی ارائه نشده است تا افغانستان بتواند به خودکفایی برسد. واقعیت اینست که جامعۀ بین الملل نمای مشخص و روشنی از تعهدات خود برای توسعه و بازسازی این کشور جنگ زده ارائه نداده است. از سویی افغانستان 10 سال طلایی را برای بازسازی و توسعه تا حدودی از دست داد و بهره برداری لازم در این زمینه صورت نگرفت. به نظر می رسد با توجه به همۀ این عوامل و با توجه به جغرافیای سیاسی افغانستان خیلی سخت است که نسبت به آینده خوشبین بود.
لا يوجد حالياً أي تعليق