دیدگاه وزیر خارجه پیشین افغانستان در باره قرار داد با امریکا

وزیر خارجه پیشین افغانستان ، نجیب الله لفرایی:
موافقت نامه امنیتی افغانستان وضعیت ترسناکی را به همراه دارد
وزیرخارجه اسبق افغانستان معتقد است موافقتنامه استراتژیک افغانستان- آمریکا صحنه ترسناکی را برای آینده منطقه رقم خواهد زد و جنگی دائمی رادر این کشور به ارمغان خواهد آورد.
جواد حیران‌نیا:
موافقت نامه اخیر امریکا با افغانستان از ابعاد گوناگون قابل ملاحظه است. اینکه این موافقتنامه در مراحل بعد به چه توافقاتی منجر شود، وضعیت امنیتی افغانستان و منطقه را پیچیده‌تر از وضع کنونی خواهد ساخت. تبعات و نتایج امنیتی این موافقتنامه برای افغانستان و منطقه را در گفتگو با دکتر نجیب‌الله لفرایی وزیر خارجه پیشین افغانستان در دولت اسلامی برهان الدین ربانی (طی سالهای 1992 تا 1996 میلادی) و استاد دانشگاه اتاگو در نیوزلند به بحث گذاشته‌ایم که در ادامه از نظر می‌گذرد.
این موافقت نامه چه تأثیری بر آینده امنیتی افغانستان می‌گذارد؟
تصور نمی کنم که موافقت نامه امضا شده به خودی خود(در همین حد) تأثیری بر آینده افغانستان داشته باشد. در واقع آنچه اتفاق افتاده تکرار همان مسائلی است که در گذشته وجود داشته و در مورد آن توافق حاصل شده است. امضای این موافقت نامه پرسشهای زیادی را باقی می گذارد. به عبارت دیگر، حضور مداوم نیروهای آمریکایی در افغانستان بعد از سال 2014 و جایگاه قانونی این اقدام از جمله این پرسشهاست. این پرسشها از این موضوع تا "توافق امنیتی دو جانبه" را در بر می گیرد.
این موافقت نامه از چه منظری قابل توجه است؟
در واقع این توافقنامه تسهیل کننده بسیاری از مسائل خواهد بود و اهمیت این توافق نامه از این منظر قابل تأمل خواهد بود. برای اینکه چرا این توافقنامه منعقد شد و مسائل مهم در آن کنار گذاشته شد می‌توان دو دلیل اقامه کرد. یکی عدم توافق در درون دولت کرزی در مورد آن مسائل بود. از نظر من رئیس جمهور کرزی مایل نبود پایگاهی دائمی به آمریکایی ها بدهد و به آنها مصونیت سیاسی در قبال تعقیب قضایی بدهد. دلیل دوم این است که اوباما رئیس جمهوری آمریکا نیاز به چیز ملموسی در مورد آینده افغانستان داشت که نگرانی متحدان این کشور در ناتو بود که در اجلاس اخیر ناتو نیز مطرح شده بود.همچنین او نیاز به چیزی داشت تا رأی دهندگان آمریکایی را مطمئن سازد که پایان دخالت نظامی آمریکا در افغانستان نزدیک است.
تأثیر این موافقت نامه بر امینت منطقه در آینده چه خواهد بود؟
همانگونه که اشاره شد، در این مرحله، "موافقتنامه استراتژیک مشترک" وضعیت امنیتی در افغانستان یا در منطقه را تغییر نخواهد داد. به هر حال اگر این توافقنامه منجر به موافقتنامه‌ای در خصوص حضور نیروهای آمریکایی بعد از سال 2014 میلادی در افغانستان شود در این صورت این موافقتنامه، تأثیرات زیادی بر وضعیت امنیتی افغانستان و همسایگان آن خواهد داشت. در این صورت، تحقق و دست یافتن به صلح با طالبان با تحقق چنین موافقتنامه‌ای پیچیده خواهد شد که این به معنای جنگ دائمی و ناامنی در کشور می‌شود. از سوی دیگر در صورت تحقق چنین موافقتنامه‌ای نه همسایگان نزدیک افغانستان از جمله چین، ایران و پاکستان و نه همسایگان دور این کشور مانند روسیه در مقابل این وضعیت بی تفاوت نخواهند بود. لذا این وضعیت می‌تواند به تنش و حتی ناامنی بیشتر منجر شود.
آیا این موافقتنامه بی طرفی افغانستان نسبت به ایران را نقض نمی کند؟
بر خلاف این ادعای آمریکا که وعده داده از خاک افغانستان حمله‌ای علیه کشورهای دیگر شروع نخواهد کرد – معنای ضمنی آن این است که حمله از خاک افغانستان در زمانی که کشور دیگری آغازگر حمله باشد توجیه می‌گردد. برای دولت افغانستان تقریباً غیرممکن است که از درستی قول و وعده آمریکا مطمئن شود. به ویژه بر اساس ماده 6b این موافقتنامه که در بالا مورد اشاره قرار گرفت این موضوع به معنای جنگی فراگیر در منطقه خواهد بود و وضعیت ترسناکی را برای همه ما به دنبال خواهد داشت.