قتل عام هزاره هاي کويته و واکنش افغان ها

محمدالله وطندوست

در مدت يکماه در دو حادثه جداگانه در حدود دو صد نفر از از باشنده گان شهر کويته که اکثريت آنان را شعيان هزاره تشکيل مي داد، جان هاي خود را از دست دادند و صد ها نفر نيز مجروح گرديدند.
گروه تروريستي جنگهوه مسول اين قتل ها شناخته شده اند. گروهي که در دشمني با شيعيان از چند سال بدينسو شهرت کسب نموده، هرگونه حادثه تروريستي ضد شيعيان به اين گروپ نسبت داده شده است.
در ارتباط حوادث کويته چند نکته قابل بحث است:
نکته اول اينکه چرا در کويته که شيعيان مظلوم ترين گروپ اتنيکي را تشکيل مي دهند، مورد حمله تروريستي قرار مي گيرند و چرا اين گروپ در طول صد سال گذشته که کويته را ماواي امن تشخيص داده اند از اين چنين حوادث مصئون بودند. به نظر مي رسد که هزاره هاي کويته با زحمتکشي و کار و فعاليت که خصيمه اين قوم را تشکيل مي دهد، توانسته اند در اقتصاد شهر نقش قابل توجهي کسب نمايند و با رقابت و حسادت ديگران مواجه شوند. از جانبي چون کويته به مرکز فعاليت طالبان افغاني تبديل شده و طالبان نيز هيچگاهي دشمني خود را با شيعيان پنهان نکرده اند مي توان در حوادث خونبار کويته، دست طالبان را نيز در آستين گروه جنگهوي پاکستان تشخيص داد. استعمارگران انگليس که هميشه با راه اندازي جنگ هاي مذهبي و قومي توانسته اند تسلط خود را در منطقه حفظ نمايند، بعيد نيست که اين نيرنگ ضد انساني خود را به شاگردان بومي خود در پاکستان نيز انتقال داده باشند. مختصرا مي توان متذکر شد که در حوادث خونبار کويته دست هاي مرموزي دخيل است که مي خواهند با برهم زدن ثبات و آرامش نقش اقتصادي شيعيان هزاره را تضعيف نمايند و آنان را به ترک خانه و کاشانه شان مجبور نمايند.
واکنش در برابر حوادث کويته گرچه از جانب هزاره هاي کويته و مردم هزاره افغانستان گسترده بود و با راه پيمايي و اعتصاب اعتراض خود را ابراز داشتند اما از جانب دولت افغانستان و حلقات روشنفکري و مدني زياد چشمگير و قابل توصيف نيست. دولت افغانستان هميشه چنين حوادث را با ابراز تسليت و صدور پيامي خلاصه نموده هيچگاهي نمي خواهد با گروپ هاي تروريست و آدمکش همچون جنگهيوه طالبان و القاعده خود را مواجه نمايد. حامد کرزي ريئس جمهور کشور نمي خواهد با ابراز عکس العمل در برابر چنين حوادث برادران نا راضي خود را بيشتر از اين نا راض نمايد و پروسه يکجانبه صلح را که هر روز با حوادث انتحاري و تروريستي برادران ناراضيش زير ضربات مرگبار قرار مي گيرد، همچنان ادامه دهد. از ريئس جمهور و دولتي که از فرق تا انگشت پا در فساد غرق است توقع همدردي در برابر هموطناني که خارج کشور زنده گي مي کنند توقع بيجاست. اين فساد پيشه گان حاکم در سرنوشت مردم ما که قدرت دفاع از باشنده گان مردم کشور را ندارند و حتي امنيت خودشان را نيرو هاي مسلح خارجي تامين مي کند، چگونه در برابر هموطنان هزاره باشنده کويته احساس مسئوليت خواهند کرد. از جانبي تسلط روحيه قبيله سالاري و فاشيسم کور قبيله نمي گذارد مسند نشيان کابل بجز حواريون خود ديگران را نيز در نظر گيرند و با ديگران نيز ابراز همدردي نمايند.
اما روشنفکران، جامعه مدني، احزاب صدگانه سياسي و نيرو هاي اپوزسيون نيز در مورد قتل عام مردم هزاره که تداوم نسل کشي عبدالر حمن خان و ملا عمر را تداعي مي کند و عواقب وخيم آن مي تواند دامنگير ديگران نيز گردد، عکس العمل بموقع و کافي نشان نداده اند.
بايست روشنفکران، جامعه مدني و سياستمداران کشور جواب دهند که آيا حوادث کويته و اصولا هرگونه حادثه تروريستي به گروپ و کتگوري خاص از باشنده گان مربوط مي گردد و منسوبين قوم و گروپ معين بايد عکس العمل نشان دهند؟
آيا مدعيان سياست وکياست مدعيان روشنگري نيز به قبيله و قوم و کتگوري و گروپ هاي معين تقسيم شده اند که در برابر حوادث بصورت جمعي نمي توانند عکس العمل نشان دهند؟
واضح تر اگر گفته شود آيا در برابر قتل هزاره ها تنها روشنفکران هزاره بايست صداي اعتراض خود را بلند نمايند وبه اعتصاب و مظاهره و راه پيمايي بپردازند يا روشنفکران رسالت مند ديگر مليت ها و اقوام نيز مکلف اند رسالت روشنفکري خود را ادا نمايند و با مردم هزاره ابراز همدردي نمايند؟ فردا اگر ازبک ها،تاجک ها، پشتون ها، ترکمن ها، نورستاني ها و پشه يي ها و ديگر گروپ هاي ساکن کشور با چنين حوادثي مواجه شدند، صرف روشنفکران منسوب به همان مليت بايست اعتراض نمايد و صداي خود را بلند نمايد يا همه روشنفکران و مدعيان روشنگري وظيفه دارند تا بصورت فشرده و يکدست در برابر مظالم اعتراض نمايند؟ و صداي رساي قشر آگاه جامعه را به جهانيان برسانند؟
حرکت اعتراضي عده يي از جوانان اعم از پسران و دختران در شهر کابل قابل قدرداني و سپاس است. آنان در هواي سرد زمستان در برابر مقر نماينده گي ملل متحد به اعتصاب غذايي پرداخته اند و خواسته هاي خود را به مقامات ملل متحد سپرده اند. اعتصاب هموطنان در هالند به ابتکار محترم حاجي عنايت عليزاده آغاز گرديده، همچنان ستايش بر انگيز است. اما سوال اينجاست که آيا تنها گروپ هاي محدود اعتراض کننده در کابل و هالند مسئوليت دارند تا در برابر نسل کشي هزاره ها در کويته عکس العمل نشان دهند و يا همه روشنفکران و آگاهان مکلف اند تا خشم و انز جار خود را در برابر نسل کشي ابراز دارند و صداي مردم مظلوم هزاره کويته را هرچه رسا تر به گوش جهانيان برسانند؟
در حاليکه با اعتصاب کننده گان و اعتراض کننده گان کابل و هالند همنوايي خود را ابراز مي دارم، از همه روشنفکران مترقي مي خواهم تا اعتراض خود را در برابر حوادث کويته و حوادث مشابه آن هرچه بلند تر ابراز دارند و توجه جهانيان را به نسل کشي فجعيي که در قرن بيست و يکم براه انداخته شده است جلب نمايند.
با صدا هاي مترکم،منسجم و يکدست و اعتراض هاي گسترده و همه جانبه مي توان از تکرار چنين حوادث جلوگيري کرد و حاکمان غير مسئول را متوجه وجايب مسئوليت هاي شان کرد.